رمضان با همه عظمت با همه زیبایی با تمام آمرزشش با اکمال انسان سازیش مثل نسیمی بر ما وزیدن گرفت و شاید حالا که دیگر آب را نمی یابیم چون ماهیان دل تنگی دریا می کنیم .
قال رسول الله صلّیاللهعلیهوآلهوسلم : إِنَ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَهٍ مِنْهُ ۱بحارالانوار،ج ۹۳،ص ۳۴۴
درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.
با هرچه خیر و با هر تلاشی که کردیم رمضان به پایان رسید و هرکس به اندازه وسعش از این سفره بی حد و حصر استفاده کرد .
حضرت رسول صلی الله علیه و آله می فرمایند : إِنَّ لِلَّهِ تَعَالَى فِی کُلِّ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ عِنْدَ الْإِفْطَارِ سَبْعِینَ أَلْفَ أَلْفِ عَتِیقٍ مِنَ النَّارِ فَإِذَا کَانَ آخِرُ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ أَعْتَقَ فِیهَا مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِی جَمِیعِهِ ۲بحارالأنوار ، ج ۹۵ ، ص ۱۸۷
خداوند در هر شب از ماه مبارک رمضان، هنگام افطار هفتاد هزار هزار شخص را که همه مستوجب آتش هستند از آتش نجات میدهد؛ شب آخر ماه رمضان که میشود، به مقدار تمام آنچه که در ماه رمضان از آتش نجات داده است، نجات میدهد
و در روایتی دیگر امام صادق علیه السلام می فرمایند : إِذَا کَانَ أَوَّلُ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ غَفَرَ اللَّهُ لِمَنْ شَاءَ مِنَ الْخَلْقِ فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَهُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَهُم فَإِذَا کَانَتِ اللَّیْلَهُ الَّتِی تَلِیهَا ضَاعَفَ کُلَّ مَا أَعْتَقَ حَتَّى آخِرَ لَیْلَهٍ فِی شَهْرِ رَمَضَان تُضَاعَفُ مِثْلَ مَا أَعْتَقَ فِی کُلِّ لَیْلَه۳ إقبال الأعمال، ج۱، ص۳
چون شب اوّل ماه رمضان شود، خداوند، از آفریدگان، هر کس را بخواهد، مى آمرزد. پس چون شب بعد فرا رسد، دو برابر آنان را مى آمرزد. شب بعد، دو برابر همه آنانى را که آمرزیده و آزاد کرده است، مى آمرزد، تا [آن که در] آخرین شب ماه رمضان، دو برابر آنچه در هر شب آزاد کرده است، از آتش آزاد مى کند.
با حسابی سطحی در می یابیم (هرچند حساب دقیق در آمرزش بی حساب الهی اشتباه است ) که در این ماه بالغ بر ۷۵۱۶۱۹۲۷۶۸۰۰۰۰۰۰۰ بنده با رحمت گسترده الهی از آتش جهنم رهانیده می شوند که این تعداد بیش از نه ملیون برابر کل جمعیت جهان است به بیان دیگر اگر مشیت الهی بر این بود که همه اهل زمین بخشیده شوند هر فرد در این ماه نه ملیون بار بخشیده شده است ! ۴تعداد بندگان بخشیده شده در ماه مثل دنباله ای هندسی با جمله اول هفتاد ملیون و قدر نسبت دو است که مجموع ۲۹ جمله آن باید حساب شود ۵البته این محاسبات بدون درنظر گرفتن ثواب ویژه شب های جمعه و قدر است
در این ماه که دروازه های آسمان چنین گشوده بوده و سفره های اکرام چنین گسترانیده و رحمت الهی گسترده دور از ذهن است که کسی بدون ذره ای استفاده از این مهمانی خارج شود وحتی تاثیر طبیعی این ماه را نپذیرد .
حضرت محمد صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیه می فرمایند : فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ ۶امالی ، ص ۹۴ ؛ همانا شقی آن کس است که از آمرزش الهی در این ماه بزرگ محروم ماند
با این همه تعابیر بنظر نمی رسد کسی بدون استفاده با این ماه بزرگ خداحافظی کرده باشد .
مولوی در دفتر اول از مثنوی داستان و تمثیلی بسیار زیبا دارد۷ متابعت نصاری وزیر را ، می گوید :
ما درین انبار گندم میکنیم
گندم جمع آمده گم میکنیم
می گوید ما در ابنار هایمان گندم پر می کنیم ولی آخر می بینیم که گندم جمع شده نیست !
مثال ما با رمضان هم چنین است هرسال در این دست موسم های الهی ظرفیت های وجود خود را پر می کنیم ، تاثیر می پذیریم ، عهد می کنیم ولی مدتی که می گذرد وجود خود را باز تهی می یابیم ! مولوی ادامه می دهد :
مینیندیشیم آخر ما بهوش
کین خلل در گندمست از مکر موش
موش تا انبار ما حفره زدست
و از فنش انبار ما ویران شدست
اول ای جان دفع شر موش کن
وانگهان در جمع گندم جوش کن
گر نه موشی دزد در انبار ماست
گندم اعمال چل ساله کجاست
ما بدون توجه به سوراخ موش گندم ها را ذخیره می کردیم غافل از اینکه موش گندم ها را می خورد ، راز این تهی شدن ها همین است ، همین که در وجودمان خللی است که این بهره ها را از دست می دهیم ، منافذی است که راه ورود شیاطین می شود و شاید غافل از آن ها باشیم .
حضرت علی علیه السلام می فرمایند : لِکُلِّ شَىْء آفَهٌ ؛ هر چیزی آفتی دارد ۸شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ؛ ج ۹ ؛ ص۲۶۶
برای هر محصولی ، هر گندمی که ذخیره کنیم ، آفتی است آفتی که اگر پیشگیری نکنیم به جان محصول ما می زند و هر آنچه کاشته و داشته ایم در مدتی کوتاه ویران می کند و باید بر ویرانه وجود خود نشسته و انگشت حسرت به دندان بگیریم ! آفاتی که وجود ما را از درون تهی می کنند هرچند ظاهری زیبا داشته باشیم . منافذی که اگر آن ها را درمان نکنیم هر آنجه از پنجره های آسمان در وجودمان ذخیره کرده ایم هر چقدر هم که فراوان باشند از دست خواهیم داد . بنابراین می طلبد از این پس بر داشته های بزرگی که از این ماه داریم تحفظ کنیم سعی کنیم نقاط ضعف و آفات وجودمان را بهتر بشناسیم و مراقبت کنیم تا ان شاء الله بر آنچه برای ما در این ماه خیر تقدیر شد بمانیم و در این راه ثابت قدم باشیم .
پینوشت
- ۱بحارالانوار،ج ۹۳،ص ۳۴۴
- ۲بحارالأنوار ، ج ۹۵ ، ص ۱۸۷
- ۳إقبال الأعمال، ج۱، ص۳
- ۴تعداد بندگان بخشیده شده در ماه مثل دنباله ای هندسی با جمله اول هفتاد ملیون و قدر نسبت دو است که مجموع ۲۹ جمله آن باید حساب شود
- ۵البته این محاسبات بدون درنظر گرفتن ثواب ویژه شب های جمعه و قدر است
- ۶امالی ، ص ۹۴
- ۷متابعت نصاری وزیر را
- ۸شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ؛ ج ۹ ؛ ص۲۶۶
دیدگاهتان را بنویسید